Vücudunuzu doğuma, anneliğe hazırlayan hormonlar, özellikle de hamileyken önemli bir rol oynarlar. Hamilelik dönemi kadınlarda hormon dengesinin değiştiği özel bir süreç. Peki hamilelikte hormonlar neden artar? Östrojen nedir? Ne zaman yükselir? Relaksin nedir? Neden artar? Anneyi nasıl etkiler? Medipol Mega Üniversite Hastanesi Kadın Doğum ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ayşe Parlakgümüş hamilelikte hormonlarla ilgili merak edilenleri anlattı.
Hamilelikte hormonlar neden artar? *
Gebelikte pek çok hormonal değişiklik olmaktadır. Bebek ile anne arasında besin ve oksijen alışverişini sağlayan plasenta aynı zamanda pek çok farklı hormonu salgılayan bir bezdir. Gebelikte temel olarak plasentadan, gebeliğin ilerleyen dönemlerinde ise gelişen bebekten hormonlar salgılanır ve bu hormonlar annenin dolaşım sistemine girer. Gebelikte salgılanan başlıca hormonlar hCG, hPL, östrojen ve progesterondur.
Beta hCG nedir? Neden yükselir? *
Beta hCG başlıca gebelik hormonudur. Tüm gebeliklerde, nadiren de yumurtalık kistlerinde veya plasenta kaynaklı tümörlerde yükselir. Evde yapabildiğiniz idrar testleri bu hormonu idrarda tespit etmektedir.
FSH hormonu nedir? Neden bakılır? Kaç olmalı? *
FSH hormonu kadınlarda hipofiz bezinden salgılanan ve yumurtalıkları yumurta gelişimi için uyaran hormondur. Adet düzensizliği olan veya çocuk sahibi olmak isteyip olamayan kadınlarda yumurtalıklarda kalan yumurta sayısını belirlemek için yapılır. FSH seviyeleri yaşa göre değişkenlik gösterir. Üreme çağında kadınlarda yumurtlama öncesi değerler 3-10 arasında değişirken, yumurtlama sonrası 5-25 arasındadır. Menopoz sonrasında ise 30 ve üzerine çıkar.
Östrojen nedir? Ne zaman yükselir? Ne gibi etkileri var? *
Östrojen en temel kadınlık hormonudur. Yumurtalıklardan üretilir. Her adet döngüsünde yumurta gelişirken östrojen yükselmeye başlar. Yumurtlama döneminde hızlı bir yükseliş olur. Daha sonra düşer ve adetten hemen önce çok düşük seviyelerde olur. Buluğ çağında meme gelişimi, kıllanma, belin incelmesi gibi temel kadınsı özelliklerin oluşmasından sorumludur. Üreme çağında ise kemiklerin, cildin, kalbin sağlığı için gereklidir. Eksikliğinde ateş basmaları, kemik erimesi, vajinal kuruluk gibi şikayetler gelişir.
Progesteron nedir? Vücuttaki etkileri nelerdir? Testi ne zaman yapılır? *
Progesteron yine yumurtalıklardan salgılanan temel kadınlık hormonlarından biridir. Adet döngüsünün ilk 15 gününde düşük seyreder, yumurtlama sonrası yükselir ve adetten hemen önce düşer. Temel görevi oluşmuş gebeliğin rahime tutunmasını kolaylaştırmak, devamını sağlamaktır. Gebe kadınlarda ilk 3 ayda yumurtalıktan, sonrasında ise plasentadan salgılanır. Gebe olmayan kadınlarda ruhsal değişikliklerden sorumludur, sıvı tutulumuna sebep olur. Progesteron testi yumurtlama olup olmadığını anlamak ve erken bir gebeliğin sağlıklı olup olmadığını değerlendirmek için yapılır. Beklenen adet tarihinden 1 hafta önce yapılması önerilir.
Oksitosin nedir? Ne zaman yükselir? İşlevi nedir? *
Oksitosin temel gebelik hormonlarından biridir. Gebelerde iki görevi vardır: Rahim kasılmalarını başlatmak ve doğumdan sonra sütün gelmesini sağlamak. Gebe olmayan kadınlarda çok daha düşük seviyelerde salgılanır. Cinsel uyarılma, güven, romantik bağlanma, anne bebek bağlanmasından sorumlu hormondur.
Relaksin nedir? Neden artar? *
Relaksin yumurtalıklardan ve plasentadan salınan bir hormondur. Gebelikte özellikle de ilk 3 ayda yükselir. Gebe kadınlarda görevi rahimin kasılmalarının azaltılması yoluyla gebeliğin devamını sağlamaktır. Doğum zamanı geldiğinde ise doğum kanalının açılmasını sağlar ve doğumu kolaylaştırır.
İLGİLİ İÇERİKLER
- Hamileliğin en önemli 8 belirtisi! Hamilelik belirtileri ilk hafta nasıl anlaşılır?
- Doğum çantasında neler olmalı? İşte doğum çantası listesi
- Hamilelikte rahim, genital bölge, vajina ağrısı neden olur?
- Hamilelikte ay ay yapılacak tarama testleri ve tahliller
- Anne karnında down sendromu belirtileri neler? Ne zaman, nasıl anlaşılır?
