Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) döviz müdahalelerinin sürdüğü 17 Aralık haftasında rezervlerde hızlı bir gerileme yaşadı. Bankanın net rezervleri 21,2 milyar dolardan 12,2 milyar dolara geriledi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) rezervleri müdahalelerin sürdüğü haftada gerileme kaydetti.
TCMB verilerine göre 17 Aralık haftasında brüt Döviz rezervi 116,5 milyar dolara geriledi. Bir önceki hafta bu rakam 123 milyar dolar olmuştu. Aynı dönemde net rezervler ise 21,2 milyar dolardan 12,2 milyar dolara geriledi.
Bankanın swap hariç net rezervi geçen hafta eksi 46,7 milyar olarak kaydedildi. Bu veriye ilişkin önceki hafta gerçekleşen rakam eksi 38,8 milyar dolar olmuştu.
17 Aralık haftasında yabancıların TL swap pozisyonlarında 1,8 milyar dolarlık artış izlendi. Aynı haftada yabancılar nette 69 milyon dolarlık hisse satarken, tahvilde ise 95 milyon dolarlık satış gerçekleştirdi.
Aynı haftada yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatları 6,14 milyar dolar artarak 237,8 milyar dolara yükseldi.
TCMB, yeni enstrümanın uygulama talimatı ile ilgili “Çekim yapılan tarihte saat 11:00’de Merkez Bankasınca ilan edilen kurun dönüşüm kurundan düşük olması durumunda hesabın vadeden önce kapatıldığı tarihte saat 11:00’de Merkez Bankası tarafından ilan edilen döviz alış kurundan hesap bakiyesi güncellenir” dedi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Türk lirası mevduat ve katılım hesaplarına dönüşümün desteklenmesiyle ilgili tebliğe ilişkin uygulama talimatını yayımladı.
TCMB vadeden önce çekim yapılması durumunda dönüşüm kurunun ilan edilen kurdan düşük olması durumunda kur farkına ilişkin ödeme yapılmayacağını belirtti.
Çekim yapılan tarihte saat 11:00’de Merkez Bankasınca ilan edilen kurun dönüşüm kurundan düşük olması durumunda hesabın vadeden önce kapatıldığı tarihte saat 11:00’de Merkez Bankası tarafından ilan edilen döviz alış kurundan hesap bakiyesinin güncelleneceği de belirtildi.
Aradaki farkın Merkez Bankası’na bildirilecek Türk lirası hesabına aktarılacağını belirten TCMB, bu işlemlere ilişkin bilgilerin bildirim formuna uygun olarak Merkez Bankası’na aynı gün elektronik ortamda bildirileceğini söyledi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, 16 Aralık’taki faiz kararına ilişkin Para Politikası Kurulu toplantı özetini yayımladı.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, toplantıda enflasyonun kısa dönemde, başta döviz kurları, emtia fiyatları ve yönetilen/yönlendirilen fiyatlar olmak üzere arz ve talep yönlü çeşitli unsurların etkisiyle oynak bir seyir izlemesinin beklendiğini vurguladı.
Fiyat istikrarı temel amacı doğrultusunda enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar elindeki tüm araçları kararlılıkla kullanmaya devam edeceğini belirten TCMB, fiyat istikrarının sağlanması için, güçlü bir politika koordinasyonuyla tüm paydaşları içeren bütüncül bir makro politika bileşimine ihtiyaç bulunduğunu söyledi.
“Para politikası duruşu, enflasyon görünümüne yönelik risklerin kaynağına, kalıcılığına ve para politikası ile ne ölçüde kontrol altına alınabileceğine dair değerlendirmeler dikkate alınarak, temkinli bir yaklaşımla enflasyonun kalıcı olarak düşürülmesi ve fiyat istikrarı hedefine ulaşılması odağında belirlenecektir” diyen Merkez Bankası, politika faizinin 100 baz puan indirilerek, arz yönlü ve para politikası etki alanı dışındaki arızi faktörlerin fiyat artışları üzerinde oluşturduğu geçici etkilerin ima ettiği alanın kullanımının tamamlanmasına karar verildiğini belirtti.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, yıl sonu basın toplantısında ekonomiye ilişkin değerlendirmelerde de bulundu. Reel sektörün yüksek faizlerden rahatsız olduğunun farkında olduğunu söyleyen Putin, yüksek faizler olmadan Rusya’nın durumunun Türkiye gibi olabileceğini söyledi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, geleneksel olarak düzenlediği yıl sonu basın toplantısında ekonomi ve para politikasına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Putin yüksek faizlerden dolayı reel sektörün mutsuz olduğunun farkında olduğunu, fakat yüksek faizler olmadan Rusya’nın sonunun Türkiye’ye benzeyebileceğini söyledi.
Putin, Rusya Merkez Bankası’nın işlerine de karışmadığını ifade etti.
Enflasyon konusuna dikkat çeken Putin, ABD Merkez Bankası Fed’in de enflasyon karşısında eyleme geçmek zorunda kalacağını söyledi.
Putin hükümet ve Merkez Bankası’nın pozitif yorumları hak ettiğini söyledi.
Putin bu yıl ülkede enflasyonun yüzde 8 olarak gerçekleşeceği öngörüsünü açıklarken, 2021’de ülkenin büyümesinin yüzde 4,5 olacağını belirtti.
Rusya Merkez Bankası 2021’de faizi 4,25 puan artırdı
Rusya Merkez Bankası Aralık toplantısında politika faizini 100 baz puan artışla yüzde 8,50 seviyesine çıkarmıştı.
Bloomberg anketine katılan ekonomistlerin beklentisi faizin yüzde 8,50 seviyesine çıkarılması yönündeydi.
Bu faiz artışı, bankanın aralıksız yedinci faiz artırımı olmuştu. Rusya Merkez Bankası’nın bu yılki faiz artırımları 425 baz puana ulaştı.
Ülkede enflasyon yüzde 4 seviyesindeki hedefin iki katına çıkarken, enflasyon beklentileri rekor seviyelere yükselmişti.
Aralık toplantısındaki karar metninde gelecek toplantılardan birinde yeniden faiz artırılabileceği mesajı verildi.
Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) işlem gören dolar/TL, euro/TL, ruble/TL ve yuan/TL döviz vadeli işlem sözleşmeleri ile gram/TL altın vadeli işlem sözleşmelerinde uygulanan yüzde 10 oranındaki alt fiyat limiti oranlarının bugün için yüzde 20’ye çıkarıldığı açıklandı.
Dolar/TL’deki düşüşün vadeli piyasalarda yüzde 10’a ulaşması sonrasında Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) işlem gören dolar/TL, euro/TL, ruble/TL ve yuan/TL döviz vadeli işlem sözleşmeleri ile gram/TL altın vadeli işlem sözleşmelerinde uygulanan yüzde 10 oranındaki alt fiyat limiti oranlarının bugün için yüzde 20’ye çıkarıldığı açıklandı.
Dolar/TL’de kur korumalı TL mevduat ürününün açıklanmasının ardından Pazartesi akşamından bu yana görülen dalgalanma yeni işlem gününde de kendini hissettiriyor.
Dolar/TL çarşamba gününe 12,60 civarında başladıktan sonra gerileyerek günü 12,04 seviyesinde kapatmıştı. Perşembe günü de gerilemeye devam eden dolar kuru 12,3’e kadar yükseldikten sonra yüzde 10’u aşan düşüşle 10,50 seviyesini gördü.
Dolar/TL , pazartesi günü kabine toplantısı öncesinde 18 seviyesini aşarak rekor kırdıktan sonra TL’yi özendirici önlemlerin açıklanmasıyla gerileyerek 12,27 seviyesine kadar düşmüştü.
Dolar kuru salı günü sabah saatlerinde yüzde 14’ten fazla düşüşle 11,09 seviyesini test ettikten sonra yeniden yükselişe geçerek 14 seviyesinin üzerine çıkmış, 14,37 ile salı günü gün içi zirvesini görmüştü.
Türkiye’nin CDS’i 563 baz puan seviyesinde bulunurken 10 yıl vadeli tahvil faizi yüzde 22,97 civarında seyrediyor.
Türk lirasının 1 aylık ima edilen oynaklığı salı günü 62,62’ye ulaşarak tüm zamanların en yüksek seviyesini görmüştü. Gösterge en son 13 Ağustos 2018’de 61,47 seviyesine kadar tırmanmıştı.
Küresel tarafta dolarda yaşanan zayıflama da dolar/TL’deki düşüşte etkili oldu. Doların en çok işlem gördüğü para birimlerine karşı performansını ölçen Bloomberg Dolar Spot Endeksi çarşamba günü yüzde 0,5 civarında düşüş kaydederek 1.186 seviyesinden 1.179’a geriledi.
Kur korumalı TL mevduat enstrümanı
Hazine’nin TL mevduat hesaplara ilişkin açıklamasının ardından TCMB de dövizden TL mevduata geçişi destekleyen bir dizi önlem açıklamıştı.
Hazine’nin açıkladığı ürün, gerçek kişilerce TL vadeli hesaplar üzerinde işleyecek faiz ile hesap açılış ve vade tarihlerindeki kur değişim oranı kıyaslanacak ve yüksek olan oran üzerinden hesap nemalandırılacak. Ayrıca bu mevduat ürününe stopaj da uygulanmayacak.
TCMB’nin açıkladığı ise dolar, euro ve sterlin cinsi yabancı hesapların TL vadeli hesaba dönüşmesi halinde fon sahiplerine destek sağlayacağını, TL’ye dönüşümde dövizin TCMB tarafından satın alınacağını açıkladı. Böylece TCMB ilgili adımın kullanılmasıyla oldukça düşük tutarda olan kendine ait rezervlerini artırma imkanı elde edebilecek.
TCMB sisteminde sadece dövizden TL’ye dönüşte destek sağlandı, katılım bankacılığı da gözetildi.
Merkez Bankası ayrıca ihracatçı ve ithalatçı firmalara kur riskini yönetebilmeleri amacıyla, ihale yoluyla ve BİST VİOP’ta TL uzlaşmalı vadeli döviz satışı gerçekleştirileceğini de açıkladı.
TCMB 1 Aralık’ta yapılan ilk döviz müdahalesinde 844 milyon dolar sattığını açıkladı. Yapılan müdahaleler 15 işgünü sonra TCMB tarafından açıklanıyor. Bir sonraki müdahale 3 Aralık’ta olduğundan buna ilişkin veri de Cuma günü açıklanacak.
Ekonomist Haluk Bürümcekçi notunda TCMB’nin döviz satışlarını şöyle değerlendirdi:
Aralık ayı içinde gerçekleşen ve kamuoyuna açıklanan toplam beş döviz satış müdahalesinde yapılan toplam satışın en az 9 milyar dolar civarında olduğunu tahmin ettiğimi daha önce belirtmiştim. Bu arada, TCMB analitik bilançosundaki 20 ve 21 Aralık günleri görülen belirgin değişimler piyasanın dikkatlerini çekti.
Bankanın net döviz pozisyonunun (Dış Varlıklar – Toplam Döviz Yükümlülükleri) toplam 5,9 milyar TL açıldığını ve aynı günlerde swapların 1,1 milyar dolar arttığını gören bazı yorumcular bunun 7 milyar dolarlık döviz satışı yapıldığı anlamına geldiğini yazdılar.
Söz konusu günlerde kamuoyuna duyurulmuş bir doğrudan döviz satış müdahalesi olmamıştı. Ancak döviz pozisyonu üzerinden hesap yapılmasını doğru bulmadığımı, zira aynı dönemde dış yükümlülüklerin 1.6 milyar dolar artmış olmasının döviz pozisyonunu açan faktörler arasında olduğunu belirtmek isterim.
Dış yükümlülük artışını TCMB’nin piyasaya döviz satışları ile ilişkilendirmek doğru değil, bu artış dış borç ödemeleri ile ilgili bir hazırlık nedeniyle olması daha olası. Bu nedenle, analizi net uluslararası rezerv (NUR) üzerinden yaptığımda 4.4 milyar dolar düşüş görüyorum ve bunun 1.1 milyar dolarlık swap artışına rağmen gerçekleşmesi ise döviz satışının 7.0 değil 5.5 milyar dolar olduğunu gösteriyor. Ancak bu satış piyasaya yapılmadıysa kime yapıldığı konusunda bir açıklamanın yapılmasının da gerekli olduğunu düşünüyorum.
Altın fiyatları, doların en çok işlem gördüğü para birimlerine karşı hızla gerilemesiyle 1.800 doların üzerine çıktı. Gram altın ise küresel altın fiyatlarındaki yükselişe rağmen dolar kurundaki düşüşle 600 TL’nin altını gördü.
Altın fiyatları, Omikron varyantına dair endişelerin azalması ve doların zayıflamasıyla yeniden 1.800 doların üzerine tırmandı. Gram altın ise küresel altın fiyatlarındaki yükselişe rağmen dolar kurundaki gerilemeyle 600 TL’nin altına indi.
Dolar, Omikron vakalarının artmasına rağmen hastaneye yatma riskinin daha düşük olmasıyla hızlı bir düşüş yaşadı. Doların en çok işlem gördüğü para birimlerine karşı performansını ölçen Bloomberg Dolar Spot Endeksi çarşamba günü yüzde 0,5 civarında düşüş kaydederek 1.186 seviyesinden 1.179’a geriledi.
Philip Futures Emtia Müdürü Avtar Sandu ise altın piyasalarında momentumun azaldığını ve yıl sonuna kadar fiyatların konsolide olacağını düşündüğünü söyledi. Sandu, “Altın 1.810-1.760 dolar arasına sıkışmış durumda. Gümüş ve diğer değerli metaller de Omikron endişelerinin geçmesiyle yatırımcıların odağında” diye ekledi.
Gram altın fiyatı
Gram altın, küresel altın fiyatlarının 1.800 dolara çıkması ve dolar/TL’deki yükselişe geçen haftayı 950 TL civarında kapatmıştı. Haftaya dolar/TL’deki yükselişten destek bularak 1.000 TL’nin üzerinde başlayan gram altın, salı günü dolar/TL’deki dalgalı seyri takip etmişti. Gram altın perşembe günü dolar/TL’deki düşüşün yüzde 10’un üzerine çıkmasıyla 600 TL’nin altını gördü.
Ons altın fiyatı
Ons altın, Fed toplantısının yarattığı belirsizliğin kalkmasıyla geçen haftaki kayıplarını silerek haftayı 1.800 doların üzerinde kapatmıştı. 4 haftanın ardından ilk defa haftayı kazançla kapatan ons altın, yeni haftaya düşüşle başlamıştı. Salı günü 1.800 dolar sınırına kadar tırmanan ons altın, perşembe günü 1.805 dolar civarında işlem görüyor.
